वरुड / कृषी वार्ता न्यूज: अमरावती जिल्ह्यातील वरुड तालुक्यातील पुसला गावात सातपुडा पर्वतरांगांच्या कुशीत वसलेल्या मांडळे कुटुंबातील पंकज आणि स्वप्नील या दोन भावंडांनी संत्रा शेतीत आपल्या मेहनतीने आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या जोरावर एक नवा आदर्श निर्माण केला आहे. त्यांची ही यशोगाथा केवळ शेतीतील प्रगती दाखवत नाही, तर शिक्षण, परिश्रम आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोनाचा सुंदर संगमही दर्शवते. या दोघांनी पारंपारिक शेतीच्या मर्यादा ओलांडून संत्रा उत्पादनात स्वतःचं वेगळं स्थान निर्माण केलं आहे.
Santra sheti Success Story: पुसला गावातील मांडळे भावंडांचा संत्रा शेतीतील चमत्कार
स्वप्नील मांडळे यांनी बी.ए., बी.एड. आणि कृषी पदवी घेतली आहे. त्यांच्याकडे नोकरीच्या अनेक संधी असतानाही त्यांनी शेतीला प्राधान्य दिलं. त्यांच्या वडिलांचा शिक्षक आणि आईच्या शाळेच्या मुख्याध्यापिका असण्याचा वारसा त्यांना लाभला. यामुळे त्यांच्या कुटुंबात शिक्षणाला नेहमीच महत्त्व होतं. मात्र, शिक्षणाबरोबरच त्यांनी शेतीचा हा वारसा जपला आणि त्यात नाविन्य आणलं. त्यांच्या बागेत १५, १२ आणि ७ वर्षे वयाची संत्र्याची झाडं आहेत, ज्यांची देखभाल अत्यंत काटेकोरपणे केली जाते.
संत्रा शेतीत यश मिळवण्यासाठी मांडळे भावंडांनी आधुनिक आणि वैज्ञानिक पद्धतींचा अवलंब केला. त्यांनी सिंचनासाठी वाफे आणि ठिबक सिंचन या दोन्ही पद्धतींचा वापर केला. विशेष म्हणजे, वाफे पद्धतीने पाणी देताना झाडाच्या बुंध्याला पाणी लागू नये यासाठी त्यांनी झाडाभोवती ‘गोंगोली’ (मातीचा गोलाकार आकार) तयार केली आहे. यामुळे पाण्याचा योग्य वापर होतो आणि झाडांचं आरोग्य टिकून राहतं.
रोग आणि किडींच्या नियंत्रणासाठी त्यांनी बोर्डोपेस्टचा उपयोग केला, ज्यामुळे बुरशीजन्य रोग आणि खोडकिडींचा प्रादुर्भाव कमी होतो. खत व्यवस्थापन आणि पाण्याचं नियोजन यासाठीही त्यांनी शास्त्रोक्त पद्धतींचा वापर केला. यामुळे संत्र्याचा दर्जा उत्तम राखला गेला आणि उत्पादनातही लक्षणीय वाढ झाली. विशेष बाब म्हणजे, मृग बहरात फळं घेतल्याने बागेच्या आरोग्यावर परिणाम होतो, असा पारंपारिक समज त्यांनी खोडून काढला. योग्य व्यवस्थापनाने मृग आणि आंबिया या दोन्ही बहरांमधून निरोगी आणि दर्जेदार उत्पादन मिळवता येतं, हे त्यांनी आपल्या कृतीतून दाखवून दिलं.
२०२३-२४ च्या हंगामात मृग बहरातील संत्र्यांना प्रति टन ४०,००० रुपये असा विक्रमी दर मिळाला. सहा एकरांच्या बागेतून त्यांनी तब्बल २२ लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळवले, ज्यामध्ये अंदाजे ५ लाख रुपये खर्च झाले. मात्र, २०२४-२५ च्या हंगामात बांगलादेशकडून आयात शुल्कात वाढ आणि राजस्थानमधून संत्र्यांची मोठ्या प्रमाणात आवक यामुळे दर काहीसे कमी झाले. यंदा त्यांना प्रति टन ३०,००० रुपये दर मिळाला, असं स्वप्नील मांडळे यांनी सांगितलं.
पुसला गावातील या मांडळे भावंडांनी आपल्या मेहनतीने आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोनाने संत्रा शेतीत यश मिळवत इतर शेतकऱ्यांसमोर एक प्रेरणादायी उदाहरण ठेवलं आहे. त्यांच्या या यशस्वी प्रवासातून शेतीत आधुनिक तंत्रज्ञान आणि शिक्षणाचा वापर किती महत्त्वाचा आहे, हे पुन्हा एकदा अधोरेखित झालं आहे.
1 thought on “Santra sheti Success Story: पुसला गावातील मांडळे भावंडांचा संत्रा शेतीतील चमत्कार: एका हंगामात २२ लाखांचे उत्पन्न!”